تورنگ همان مرغ هاي وحشي جنگل هاي شمالي روزگاري همه پهنه دشت را اشغال كرده بودند و حتي در باغ هاي كنار خانه هايمان در تنگدره و شل محله و توبن و ديگر بخش هاي اطراف جنگل پر بود و خودم حتي در توت باغمان چند تخم آن را يافته بودم اما اكنون اين تورنگ هاي زيبا كجا رفته اند؟
شايد خوانش اين مقاله خالي از لطف نباشد تا با اين پرندگان زيبا كه در اين گزارش از آن به قرقاول ياد شده را دوباره آشنا شويم .
تورنگ كه در زبان بومي رامسري آن را تورنگ طلا ( خروس) و تورنگ كرك ( مرغ ) مي ناميم همان زيباي جنگل هاي زيباي خودمان است كه يادش مي تواند خاطره انگيز باشد.
قرقاول یکی از زیباترین و پرجمعیت ترین پرندگان ایران است این پرنده رنگین بال در بیشتر جنگلهای شمال کشور زیست می کند . قرقاولهای ایران همه از یک گونه اند ولی با توجه به پراکندگی جغرافیایی و تفاوت های ظاهری برخی آنها را شامل چهار زير گونه :
منطقه ارسباران و دشت مغان
قرقاولهاي تالش از آستارا تا چالوس
قرقاولهاي گاستان از حدود بابل تا پارك گلستان
قرقاولهاي سرخس در جنگلهاي مرزي سرخس (هريرود)
قرقاولها وابستگي زيادي به جنگلهاي و بوته زارها دارند آنها معمولا در جنگلها استراحت و در نقاط باز و كم درخت و كستزار ها به تغذيه مي پردازند . جنس نرو ماده اين پرنده كاملا با هم تفاوت دارندو رنگ پر آنها برحسب زيرگونه جنس و سن تغيير مي كند . نرها ي بالغ پروبال رنگين و پر زرق و برق و دمي دراز تر و سر و گردن آنها به رنگ سبز تيره براق است . در قرقاولهاي ماده رنگ پرها نخودي تيره با لكه هاي قهوه اي زياد به رنگ محيط اطراف است كه باعث مي شود در دوران طولاني خوابيدن روي تخمها و زمان پرورش جوجه ها از ديد دشمنان پنهان بماند .
در جنس نر سروگردن غالبا به قرقاولهاي نابالغ از لحاظ دم شبيه به كبك و داراي دمهاي كوتاه هستند و از اين لحاظ بايستي آنها را با كبكها حتي زماني كه همراه قرقاولهاي بالغ ديده ميشوند تشخيص داد .
قرقاولهاي نر صدايي شبيه به كور - كور دارند و غالبا به هنگام هيجان و تحريك سروصداي زيادي در زيستگاه خويش ايجاد و با بال زدنهاي متعدد و پرشهاي ناگهاني جلب نظر مي كنند . قرقاول پرندهاي بسيار تيز پرواز است و با حالتي خاص به هنگام نشست و برخاست توجه انسان را بخود جلب مي كند .در كشور هايي كه داراي پوشش جنگلي پراكنده اي هستند در حاشيه جنگلهاي در اراضي مردابي ني زارها و بوته زارها و گاهي در ياغهاي بزرگ اين پرنده
را مي توان ديد . در اراضي زراعي نيز اين پرنده به چرا و تغذيه مي پردازد . تمامي قرقاولهاي بومي جنوب غربي آسيا از گروه قرقاولهاي گردن سياه هستند كه پرهاي گردن آنها به رنگ ارغواني تيره و داراي قدي كوتاه و فاقد طوق گردني هستند و رنگ عمومي پرهاي آنها خرمايي روشن است.يك كارشناس آموزش محيط زيست مازندران گونه ايراني قرقاولها را نژاد مربوط به بخشهاي خزري مي داند كه داراي پرهايي به رنگ سفيد در زيربال و رنگ عمومي نارنجي متمايل به قرمز در بخشهاي بالاي بدن مي باشد . به گفته وي نوار ساحلي شمالي درياي خزر از رامس تا ميانكاله است و به دليل تنوع زيستگاهي اين پرندگان تمامي منطق دشتي تا كوهستاني مازندران را به عنوان زيستگاه هاي خود بر گزيدهاند و قرقاول ايراني با شريط محيطي زيستگاه هاي شمال كاملا سازگاري داشته و بطور دائم و فصلي از آنها استفاده مي كند و برحسب عادت و رفتار از نظر لانه گزيني پناه و عادت غذايي و توليد مثل بخشهاي مختلف اين زيستگاه را اشغال كرده اند .
قرقاولهاي شمال ايران بسيار رنگارنگ هستند نر ها ۷۵ تا ۷۸ سانتيمتر و ماده ها ۵۳ تا ۶۲ سانتيمتر طول دارند . سر پرنده نر به رنگ سبز سير براق و پوست برهنه دور چشمش قرمز روشن است و گوشپرهاي كوچكي دارند .و معمولا طوق گردني سفيد دارند . اين پرنده در هنگام خطر اخساس خط پرواز نمي كند بلكه به سرعت مي دود و پنهان ميشود پروازش سريع و آغازش پر سرو صدااست و معمولادر ارتفاع كم و به مدت كوتاه پرواز ميكند . پراكنش قرقاولهادر ساحل خزر از ميانكاله تا ارتفاعات مناطق جنگلي هزار جريب نكا - نخ كش - بهشهر - دودانگه و چهاردانگه ساري - لفور سواد كوه - بابل كنار و بند پي بابل و چلا و آمل و منطقه حفاظت شده البرز شمالي و دو هزار و سه هزار و سه هزارتنكابن جواهرده و سادات محله و گالش كلا رامسر ودر خراسان رضوي در منطقه مزري هيرود می باشد .
قرقاول یکی از زیباترین و پرجمعیت ترین پرندگان ایران است این پرنده رنگین بال در بیشتر جنگلهای شمال کشور زیست می کند . قرقاولهای ایران همه از یک گونه اند ولی با توجه به پراکندگی جغرافیایی و تفاوت های ظاهری برخی آنها را شامل چهار زير گونه :
منطقه ارسباران و دشت مغان
قرقاولهاي تالش از آستارا تا چالوس
قرقاولهاي گاستان از حدود بابل تا پارك گلستان
قرقاولهاي سرخس در جنگلهاي مرزي سرخس (هريرود)
قرقاولها وابستگي زيادي به جنگلهاي و بوته زارها دارند آنها معمولا در جنگلها استراحت و در نقاط باز و كم درخت و كستزار ها به تغذيه مي پردازند . جنس نرو ماده اين پرنده كاملا با هم تفاوت دارندو رنگ پر آنها برحسب زيرگونه جنس و سن تغيير مي كند . نرها ي بالغ پروبال رنگين و پر زرق و برق و دمي دراز تر و سر و گردن آنها به رنگ سبز تيره براق است . در قرقاولهاي ماده رنگ پرها نخودي تيره با لكه هاي قهوه اي زياد به رنگ محيط اطراف است كه باعث مي شود در دوران طولاني خوابيدن روي تخمها و زمان پرورش جوجه ها از ديد دشمنان پنهان بماند .
در جنس نر سروگردن غالبا به قرقاولهاي نابالغ از لحاظ دم شبيه به كبك و داراي دمهاي كوتاه هستند و از اين لحاظ بايستي آنها را با كبكها حتي زماني كه همراه قرقاولهاي بالغ ديده ميشوند تشخيص داد .
قرقاولهاي نر صدايي شبيه به كور - كور دارند و غالبا به هنگام هيجان و تحريك سروصداي زيادي در زيستگاه خويش ايجاد و با بال زدنهاي متعدد و پرشهاي ناگهاني جلب نظر مي كنند . قرقاول پرندهاي بسيار تيز پرواز است و با حالتي خاص به هنگام نشست و برخاست توجه انسان را بخود جلب مي كند .در كشور هايي كه داراي پوشش جنگلي پراكنده اي هستند در حاشيه جنگلهاي در اراضي مردابي ني زارها و بوته زارها و گاهي در ياغهاي بزرگ اين پرنده
را مي توان ديد . در اراضي زراعي نيز اين پرنده به چرا و تغذيه مي پردازد . تمامي قرقاولهاي بومي جنوب غربي آسيا از گروه قرقاولهاي گردن سياه هستند كه پرهاي گردن آنها به رنگ ارغواني تيره و داراي قدي كوتاه و فاقد طوق گردني هستند و رنگ عمومي پرهاي آنها خرمايي روشن است.يك كارشناس آموزش محيط زيست مازندران گونه ايراني قرقاولها را نژاد مربوط به بخشهاي خزري مي داند كه داراي پرهايي به رنگ سفيد در زيربال و رنگ عمومي نارنجي متمايل به قرمز در بخشهاي بالاي بدن مي باشد . به گفته وي نوار ساحلي شمالي درياي خزر از رامس تا ميانكاله است و به دليل تنوع زيستگاهي اين پرندگان تمامي منطق دشتي تا كوهستاني مازندران را به عنوان زيستگاه هاي خود بر گزيدهاند و قرقاول ايراني با شريط محيطي زيستگاه هاي شمال كاملا سازگاري داشته و بطور دائم و فصلي از آنها استفاده مي كند و برحسب عادت و رفتار از نظر لانه گزيني پناه و عادت غذايي و توليد مثل بخشهاي مختلف اين زيستگاه را اشغال كرده اند .قرقاولهاي شمال ايران بسيار رنگارنگ هستند نر ها ۷۵ تا ۷۸ سانتيمتر و ماده ها ۵۳ تا ۶۲ سانتيمتر طول دارند . سر پرنده نر به رنگ سبز سير براق و پوست برهنه دور چشمش قرمز روشن است و گوشپرهاي كوچكي دارند .و معمولا طوق گردني سفيد دارند . اين پرنده در هنگام خطر اخساس خط پرواز نمي كند بلكه به سرعت مي دود و پنهان ميشود پروازش سريع و آغازش پر سرو صدااست و معمولادر ارتفاع كم و به مدت كوتاه پرواز ميكند . پراكنش قرقاولهادر ساحل خزر از ميانكاله تا ارتفاعات مناطق جنگلي هزار جريب نكا - نخ كش - بهشهر - دودانگه و چهاردانگه ساري - لفور سواد كوه - بابل كنار و بند پي بابل و چلا و آمل و منطقه حفاظت شده البرز شمالي و دو هزار و سه هزار و سه هزارتنكابن جواهرده و سادات محله و گالش كلا رامسر ودر خراسان رضوي در منطقه مزري هيرود می باشد .